Sigara ve alkol ürünlerine yönelik son vergi zamları, tüketicilerin gündemini meşgul etmeye devam ediyor. Vergi uzmanı Ozan Bingöl'ün açıkladığı güncel veriler, bu zamların boyutunu ve tüketici üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor. 163 lira fiyatındaki bir ürün için ödenen verginin 207 liraya kadar çıkması, özellikle son iki yılda yüzde 125'e varan vergi artışlarının ne kadar büyük olduğunu gösteriyor. Tüketicilerin bütçelerini zorlayan bu artışlar, kamuoyunda geniş yankı uyandırıyor. Peki, bu zamların arkasında yatan nedenler neler? Tüketiciler bu süreçte nasıl hareket etmeli?
ALKOL VE SİGARA ÜRÜNLERİNDE VERGİ ARTIŞI
Vergi uzmanı Ozan Bingöl, vergi artışlarının etkilerini rakamlarla ortaya koydu. Örneğin, 31 Mayıs 2022'de 4 bira ve bir paket sigaranın toplam maliyeti 140 TL iken, bu ürünler için ödenen vergi miktarı 92 TL idi. Ancak günümüzde aynı ürünlerin maliyeti 370 TL'ye, vergi tutarı ise 207 TL'ye yükseldi. Bu durum, özellikle sabit gelirli vatandaşların bütçelerinde büyük bir delik açıyor.
VERGİ ORANI NEDEN ARTTI?
Ozan Bingöl, vergi oranlarındaki bu yükselişin arkasında yatan nedenleri de detaylandırdı. 2016 yılında her 100 liralık verginin 10,95 TL'si faiz ödemelerine giderken, bu rakamın 2024 itibarıyla 17 TL'ye çıktığını belirtti. Merkezi bütçeden faiz ödemelerine ayrılan miktar ise 2016'da 50 milyar TL iken, 2024 yılında 1 trilyon 254 milyar TL'ye ulaştı. Bu dramatik artış, vergi gelirlerinin önemli bir kısmının faiz ödemelerine yönlendirildiğini gösteriyor. Bingöl'ün açıklamalarında lüks tüketime yönelik eleştiriler de dikkat çekiyor. İlk 7 ayda lüks saatlere 200 milyon dolar ödendiğine dikkat çeken Bingöl, mutfak tüpü, tırnak makası gibi temel ihtiyaç ürünlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)'nin lüks saatlere uygulanmamasını eleştirdi. Saatin kayışında ÖTV bulunmasına rağmen, saatin kendisinde ÖTV bulunmaması ise adalet duygusunu zedeleyen bir durum olarak görülüyor.